Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 4  Sayfa: 2693-2718

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.11.1883

DEĞİŞEN YAŞANTI DÜNYASININ YENİ İSTİLACI SUÇ TİPİ: BUG SUÇLARI

MUHAMMED FERİT DUMAN

Suçlu davranışın tanımı ancak içinde bulunduğu kültür üzerinden yapılabilmektedir. Kültürel değişimler, organize suçlar, beyaz yaka suçları, aile içi şiddet suçları vs. gibi farklı suç türlerini ortaya çıkarmaktadır. Dolayısı ile kriminal vakalar üzerine yapılacak bir çalışma ile günümüzün dinamik, karmaşık ve çok katmanlı dünyasına özgü suç türlerine rastlamak mümkündür.

Çalışmada, prensibi değişim olan yaşantı dünyasında yeni suç türlerinin olabileceği iddia edilmektedir. Bu bağlamda kavramsal çerçevede suç ve bug kavramları tartışılarak ‘bug suçları’ kavramı geliştirilmektedir. Kuramsal çerçeve Habermas’ın eylem teorileri ve yaşantı dünyası sistem ikiliği üzerine kurulmaktadır. Çalışma nitel bir durum çalışmasıdır. Deseni tekli vaka tasarımıdır. Çalışma alanı 2018 yılında Yalova Altınova ilçesinde işlem gören 1017 adli vakadır. Bu vakalardan kavramsal ve kuramsal çerçeveye uygun örneklem olabilecek 2 vaka tespit edilmiştir. Araştırmacı 2018 yılında araştırma alanında görevli ve yetkili olduğundan 1017 olayın hepsine dâhildir. Dolayısı ile araştırma alanı ve örneklemine ilişkin veriler doküman incelemesi, katılımcı gözlem, görüşme yöntemleri ile elde edilmiştir.

Çalışmada örneklem olarak seçilen iki vakanın kavramsal ve kuramsal çerçevesi çizilmeye çalışılan bug suçu kavramının içinde değerlendirilebileceği görülmüştür. Çalışmanın sonucu olarak bug suçlarıyla ilgili olarak şu sonuçlara ulaşılmıştır. Bug suçları yetenekli bir suçlunun yaratıcı bir suç tipi olmaktan ziyade değişen ve giderek daha katmanlı ve daha karmaşık bir yapıya kavuşan toplumsal yapının (gündelik yaşam ve sistemler) imkân verdiği bir suç tipidir. Bu tip suçlar hukuk sisteminin araştırma evreni olarak belirlenmesi neticesinde bulunabilmektedir. Bug suçlarının kendilerine özgü bir deseni bulunmaktadır. Bug suçlarının değişen toplumsal ekosistemin yeni istilacı suç türü olmaya aday olduğu ve üzerinde daha fazla çalışılması gerektiği anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Toplumsal Değişim, Suç, Yaşantı Dünyası, Hukuk Sistemi, Bug Suçu

THE NEW INVASİVE CRİME TYPE OF THE CHANGİNG LİFEWORLD: BUG CRİMES

The definition of criminal behavior can only be made on the basis of the culture it is in. Cultural changes reveal different types of crimes such as organized crime, white collar crimes, domestic violence crimes. Therefore, with a study on criminal cases, it is possible to come across crime types peculiar to today's dynamic, complex and multi-layered world.

In the study, it is claimed that there may be new types of crime in the lifeworld  whose principle is change. In this context, the concept of 'bug crimes' is developed by discussing the concepts of crime and bug in the conceptual framework. Theoretical framework Habermas' theories of action and the lifeworld are built on system duality. The study is a qualitative study. The study is a case study. Its pattern is a single case design. The study area is 1017 judicial cases processed in Altınova district of Yalova in 2018. Out of these cases, 2 cases suitable for the conceptual and theoretical framework were identified and the research sample was formed. Since the researcher was assigned and authorized in the research field in 2018, it is included in all 1017 events. Therefore, the data related to the research area and sample were obtained by document analysis, participant observation and interview methods.

In the study, it has been seen that the two cases selected as samples can be evaluated within the concept of bug crime, whose conceptual and theoretical framework is tried to be drawn. As a result of the study, the following conclusions were reached regarding bug crimes. Bug crimes are not a creative crime type of a skilled criminal, but rather a crime type enabled by the changing and increasingly layered and more complex social structure (lifeworld and systems). It can be found as a result of determining the legal system as the research universe. Bug crimes have a unique pattern and bug crimes are candidates to be the new invasive crime type of the changing social ecosystem. It is understood that bug crimes are a candidate to be a new type of invasive crime in the changing social ecosystem and need to be studied more.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Social Change, Crime, Lifeworld, Legal System, Bug Crime