Yıl: 2021  Cilt: 56  Sayı: 3  Sayfa: 1333-1349

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.08.1607

YÜKSELEN EKONOMİLERDE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN DIŞ TİCARET İLE İLİŞKİSİ

BİLGİN BARİ, ZAFER ADALI

Bu çalışma 1979-2019 dönemi için aralarında Türkiye, Hindistan, Çin, Meksika, Brezilya ve Endonezya’nın yer aldığı yükselen piyasa ekonomilerinde DYY’lerin dış ticareti nasıl belirlediğini araştırıyor. Sonuçlar bu ülkelerde DYY’ler ve ihracat arasında uzun dönem bir ilişkinin bulunduğunu gösteriyor. Uzun dönemde ihracat ve ithalat arasında pozitif ve negatif ilişkinin varlığı ise ihracatın ithalatı da yönlendirdiği anlamına geliyor. Bunun nedeni yükselen piyasa ekonomilerinde üretimin ithal ara malı ve girdi malına olan bağımlılığıdır. Bu durum söz konusu ülkelerin yüksek teknoloji üreten-yüksek katma değer yaratan bir üretim sürecine sahip olmadıklarını, daha çok çok uluslu şirketlerin üretim süreçlerinde tedarik zincirinde yer aldıklarını gösteriyor. DYY’ler ile ihracat arasındaki asimetrik ilişkinin varlığı da bu gerçeği doğruluyor. DYY’lerin çıkışı bu ülkelerin ihracatının da düşmesine neden oluyor. Bununla birlikte, DYY’ler ile ihracat ve ithalat arasında iki yönlü pozitif bir ilişki bulunmuyor. Ayrıca, ihracat ve ithalat arasında iki yönlü bir ilişki ortaya çıkmamıştır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ticaret Akımları, Yükselen Ekonomiler, Saklı Panel Eşbütünleşme, Asimetrik Nedensellik Testi

HOW FOREGN DIRECT INVESTMENTS DRIVE TRADE FLOWS IN EMERGING ECONOMIES

This study examines how FDI determines foreign trade in emerging market economies, including Turkey, India, China, Mexico, Brazil, and Indonesia, for 1979-2019. The hidden panel cointegration results show that there is a long-term relationship between FDI and exports in these countries. The results also indicate the existence of a cointegration relationship in both directions (increase and decrease together) between imports and exports in the long run. The existence of an asymmetrical relationship between FDIs and exports confirms this fact. The departure of FDIs causes a decrease in the exports of these countries. However, there is no positive bidirectional causality relationship between FDIs and exports and imports. In addition, there is no bidirectional causality relationship between imports and exports. The results of the analysis reveal that FDIs are not the primary determinant of foreign trade in the long run.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Foreign Direct Invesments, Trade Flows, Emerging Economies, Hidden Panel Cointegration, Asymmetric Causality Test