Yıl: 2024  Cilt: 59  Sayı: 4  Sayfa: 3097-3115

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.24.12.2374

BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN FİNANSAL PERFORMANSI: IRAK VE TÜRK TİCARİ BANKALARI ARASINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR ÇALIŞMA

BAHAN YENİLMEZ, Samer Ali Badr AL-MASHHADANI

Pek çok ülkede olduğu üzere Bankacılık sektörü Irak ve Türkiye ekonomisinin de önemli yapı taşlarından birisini oluşturmaktadır. Bankalar söz konusu finansal sistem içinde meydana gelen sermaye birikimlerinin reel sektöre aktarılmasını sağlayarak; bu kaynakların üretime dönüştürülmesinde ve ülke ekonomilerinin gelişmesinde büyük bir rol üstlenirler. Bu bakımdan bu çalışmada Irak ve Türkiye sektöründe faaliyet gösteren bankaların göstermiş oldukları finansal performanslarının çalışmadaki bağımsız değişkenler arasında ki ilişkisi incelenmeye çalışılacaktır. Bu çalışma, Irak ve Türkiye  bankalarının finansal performansının değerlendirilmesi ve etkisinin belirlenmesi amaçlamıştır. Araştırmaya Toplam 16 banka dahil edilmiştir. İncelenen bankaların dönem içinde yayınlanan finansal raporlarında yer alan 2011-2021 yılları arasındaki verileri Panel Veri Analizi ile analiz edilmiştir. 2 bağımlı değişken (ROA ve ROE) ve yedibağımsız değişken bu çalışmaya dahil edilmiştir. Yapılan çalışmada;Türkiye’deki bankalar için ROA ile Alınan krediler/Toplam Varlıklar (AKTV) (B2), Likit aktifler (L2), Faaliyet Kaldıracı (FK) arasında pozitif; Toplam krediler/Toplam varlıklar (TKTV) (A1) ve GSYİH arasında negatif ilişki bulunmaktadır. Türkiye’deki bankalar için ROE ile AKTV, LA, FK ile pozitif; LAKVY,TKTV,GSYİH ile negatifilkişki bulunmaktadır. Yapılan çalışmada Irak bankaları için; ROA ile LA ve GSYİH arasında pozitif; TKTV değişkeni ile. arasındaise negativebir ilişki bulunmaktadır.ROE ile F.K. ve GSYİH arasında pozitif; TKTV, TMTK değişkenleriyle ise negatif bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Banka Performansı, Bankacılık Sektörü, Finansal Tablolar, Irak, Türkiye

FİNANCİAL PERFORMANCE OF THE BANKİNG SECTOR: A COMPARATİVE STUDY BETWEEN IRAQİ AND TURKİSH COMMERCİAL BANKS

Banks ensure the transfer of capital accumulation within the financial system to the real sector for the development of country economies. This study aimed to evaluate the financial performance of Iraqi and Turkish banks. A total of 16 banks were included in the study between the years 2011-2021 included in the financial reports of the examined banks were analyzed. Panel Data analysis was performed to measure the relationship between two dependent variables (ROA and ROE) and seven independent variables (Total deposits/Total assets (B1), Liquid Assets/Current Liabilities (L1), Loans received/ Total Assets (B2), Liquid Assets (L2), Total loans/ Total assets (A1), Operating Leverage (OL), GDP). For the Turkish banks a positive relationship was found among the ROA and B2, L2, FK. In addition, a negative relationship was found between GDP, A1 and ROA. And also a positive relationship was found among L2, B2, OL and ROE of Turkish Banks. For the Iraqi banks a positive relationship was found among the L2, GDP and ROA; also there is a negative relationship among the A1 and ROA;and there is a positive relationship was found among the OL, GDP and ROE; and there is a negative relationship among the B1, A1 and ROE.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Bank Performance, Banking Sector, Financial Statements, Iraqi, Turkey