Yıl: 2023  Cilt: 58  Sayı: 1  Sayfa: 545-557

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.1976

İŞGÖRENLERDE ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞI İLE TÜKENMİŞLİK İLİŞKİSİNDE ETKİLEŞİMCİ LİDERLİĞİN ARACI ROLÜ

MUHAMMET VAPUR, ERCAN YAVUZ, MUSTAFA ABDÜSSAMED DEMİREL

Çalışmanın amacını örgütlerde işgörenlerin örgütsel vatandaşlık davranışının tükenmişliğe etkisinde etkileşimci liderlik davranışının aracı rolünün tespit edilmesi oluşturmaktadır. Örgütsel vatandaşlık davranışı ve tükenmişlik algısı ilişkisel anlamda karşıt davranışları oluşturmaktadır. “Rol fazlası davranışlar” olarak ifade edilen örgütsel vatandaşlık davranışı olumlu olarak değerlendirilen bir örgütsel davranış iken tükenmişlik algısı duygusal, zihinsel ve fiziksel olarak ortaya çıkan negatif yönlü bir davranıştır. Bu iki değişken arasında farklı örneklem grupları üzerinde yapılmış çalışmalar mevcuttur. Fakat etkileşimci liderliğin aracı rolünün tespit edilmesi bu çalışmayı özgün kılmaktadır. Araştırma kapsamında nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılarak araştırma modeli ve hipotezleri oluşturulmuştur. Bu doğrultuda Ankara ilinde hizmet sektöründe faaliyet gösteren kurum/işletmelerde çalışmakta olan 392 işgörenden, oluşturulan anket formu vasıtasıyla veriler elde edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bu analizler doğrultusunda örgütsel vatandaşlık davranışı ile tükenmişlik arasında negatif yönlü bir ilişki ve etki olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca etkileşimci liderlik davranışının aracı rolü sergilediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Vatandaş, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Tükenmişlik, Liderlik, Etkileşimci Liderlik

THE MEDIATING ROLE OF INTERACTIVE LEADERSHIP IN THE RELATIONSHIP BETWEEN ORGANIZATIONAL CITIZENSHIP BEHAVIOR AND BURNOUT IN EMPLOYEES

The aim of the study is to determine the mediator role of interactional leadership behavior in the effect of organizational citizenship behavior of employees on burnout in organizations. Organizational citizenship behavior and the perception of burnout form relationally opposing behaviors. While organizational citizenship behavior, which is expressed as “over-role behaviors”, is an organizational behavior that is evaluated positively, the perception of burnout is a negative behavior that occurs emotionally, mentally and physically. There are studies conducted on different sample groups between these two variables. However, determining the mediator role of transactional leadership makes this study unique. Within the scope of the research, the research model and hypotheses were formed by using the relational survey method, one of the quantitative research methods. In this direction, data were obtained from 392 employees working in institutions/businesses operating in the service sector in the province of Ankara, through the questionnaire form. The obtained data were analyzed using SPSS package program. In line with these analyzes, it was concluded that there is a negative relationship and effect between organizational citizenship behavior and burnout. In addition, it has been determined that transactional leadership behavior has a mediating role.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Citizen, Organizational Citizenship Behavior, Burnout, Leadership, Transactional Leadership