Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 4  Sayfa: 3380-3394

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.12.1931

MATERYALİZMİN GÖSTERİŞÇİ TÜKETİM MOTİVASYONUNA ETKİSİ: DÖNÜŞÜM BEKLENTİLERİNİN ARACILIK ROLÜNÜN İNCELENMESİ

SELİM ÇAM, DİDEM DEMİR

Günümüz bolluk dünyasında tüketim sadece fiziksel bir ihtiyacın karşılanması anlamına gelmemektedir. Bireylerin çoğu belirli beklentileri karşılamak için tüketir. Aynı zamanda tüketicilerin meta odaklı fayda arayışları, çalışmada materyalizm ve gösterişçi tüketim kavramları arasındaki ilişkinin oluşmasına neden olmuştur. Tüketim nedenlerinin, müşterilerin alışveriş sonucunda kendilerine katacaklarını düşündükleri şeylerle de ilişkili olup olmayacağı elbette başka bir soru işaretidir. Bu nedenle dönüşüm beklentisinin materyalizme ve gösterişçi tüketim motivasyonuna (CCM) aracılık edip etmediği sorgulanmıştır. Sonuçlar incelendiğinde materyalizm ile gösterişçi tüketim motivasyonu arasında anlamlı bir nedensellik ilişkisi olduğu anlaşılmaktadır. Aynı zamanda tüketicilerin dönüşüm beklentileri de bu nedensellikte aracılık rolü oynayabilir. Bu nedenselliğin pazarlama faaliyetlerinin yürütülmesi sırasında satışların artırılması açısından faydalı bir bulgu olduğu düşünülmektedir. Başarı, Gösterişçi Tüketim Motivasyonunu Benlik, Hedonizm ve Yeterlilik alt boyutlarıyla etkilemektedir. Ayrıca, yeterlilik alt boyutu, Başarı ile Gösterişçi Tüketim Motivasyonu arasındaki nedensellikte aracılık etkisi göstermektedir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Materyalizm, gösterişçi tüketim motivasyonu, dönüşüm beklentileri, gösterişçi tüketim, tüketici davranışı

THE EFFECT OF MATERIALİSM ON CONSPICUOUS CONSUMPTION MOTIVATION: EXAMINING THE MEDIATING ROLE OF TRANSFORMATION EXPECTATIONS

In today's world of abundance, consumption does not only mean meeting a physical need. Most of the individuals consume to meet certain expectations. At the same time, consumers' search for commodity-oriented benefits has led to the formation of the relationship between the concepts of materialism and conspicuous consumption in the study. Of course, it is another question mark whether the reasons for consumption can also be related to what the customers think they will add to themselves as a result of shopping. For this reason, it has been enquired whether the expectation of transformation mediates materialism and conspicuous consumption motivation (CCM). When the results are examined, it is understood that there is a significant causality between materialism and conspicuous consumption motivation. At the same time, transformation expectations of consumers may also have a mediating role in this causality. It is thought that this causality is a useful finding in terms of increasing sales during the execution of marketing activities. Moreover, it was noted that the materialist perception focused on Success and Happiness was effective on CCM. Success and Happiness-oriented materialistic perception were found to be effective on CCM while Self, Hedonic, and Efficacy mediate Success's influence on CCM, and only Self mediates Happiness's influence on CCM.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Materialism, conspicous consumption motivation, transformation expectations, conspicous consumption, consumer behavior