Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 4  Sayfa: 3160-3175

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.12.2017

YAPAY ZEKÂNIN DENETİM VE KONTROLÜ İÇİN BÜTÜNLEŞİK YAPAY ZEKÂ MANTIKSAL ÇERÇEVESİ

BELDE DURU ÖZCAN, MUSTAFA DOĞAN

1950’li yıllardan beri süregelen insan yeteneklerinin makinelere aktarımına ilişkin yürütülen çalışmalar son yıllarda hız kazanmıştır. Bilişim teknolojilerindeki gelişmeler içerisinde yapay zekâ araştırmaları özel bir yere sahiptir.

Yapılan araştırmalarda yapay zekâ teknolojilerinin makro ölçekte ülke ekonomileri ve mikro ölçekte işletmeler için yaratacağı katma değere ilişkin tahminlere geniş yer verilmektedir. Bu tahminler ışığında ülkeler yapay zekâ teknolojileri alanında yatırımları stratejik nitelikte değerlendirmekte ve planlamaya devam etmektedir. Yakın gelecekte yapay zekâ teknolojilerinin hem insan hayatını kolaylaştırıcı bir rol oynaması hem de işletme faaliyetlerindeki katma değeri arttırması beklenmektedir.

Küresel ölçekte yapay zekânın ekonomilerde yaratacağı katma değerden işletmelerin faydalanabilmesi için işletmelerin teknolojik gelişim hızını yakalamasının gerekeceği değerlendirilmektedir. Bundan dolayı yakın gelecekte işletmelerin faaliyetlerini yapay zekâ teknolojilerine adapte edebilmeleri önem arz etmektedir.

Yapay zekâ teknolojilerinin uygulama aşaması ile ilgili dikkat edilmesi gereken ana hususlardan birisi de yapay zekânın denetim ve kontrol mekanizmaları ile olan ilişkisidir. Bu doğrultuda yapay zekâ teknolojileri ile iç denetim fonksiyonu ve iç kontrol mekanizmaları arasındaki ilişkisel boyutun organizasyona hangi açılardan katkı sağlayacağı incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Yapay zekâ, iç denetim, iç kontrol, risk, denetim

INTEGRATED ARTIFICIAL INTELLIGENCE LOGICAL FRAMEWORK FOR AUDIT AND CONTROL OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE

Studies on the transfer of human abilities to machines, which have been ongoing since the 1950s, have gained momentum in recent years. Artificial intelligence research has a special role among the developments in information technologies.

Studies have given extensive coverage to the estimations of the added value that artificial intelligence technologies will make for national economies and enterprises. In the light of these estimations, countries are evaluates and plans making investments on artificial intelligence technologies. In the near future, artificial intelligence technologies are expected to both play a role in facilitating human life and increase the added value in business activities.

It is considered that businesses will need to catch up with the pace of technological development in order for businesses to benefit from the added value that artificial intelligence will make to economies on a global scale. Therefore, it is important for businesses to adapt their activities to artificial intelligence technologies in the near future.

One of the main issues to be considered regarding the implementation phase of artificial intelligence technologies is the audit and control of artificial intelligence. In this direction, the relational dimension between artificial intelligence technologies, internal audit function and internal control mechanisms will contribute to the organization is examined.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Artificial intelligence, internal audit, internal control, risk, auditing