Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 4  Sayfa: 2955-2974

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.11.1967

ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ÜZERİNDE ETİK İKLİM VE ETİK LİDERLİK ALGILARININ ETKİSİ: AKADEMİSYENLER KAPSAMINDA BİR ARAŞTIRMA

AYHAN ÖZTÜRK, ESAT KALAYCIOĞLU

Günümüzün rekabetçi piyasa koşullarında işletmelerin faaliyetlerini devam ettirebilmelerinde ve kârlarını maksimum seviyelere ulaştırmalarında çalışanlar, toplum, müşteriler ve hissedarlar olarak nitelendirilen paydaşların oldukça önemli bir etkisinin bulunduğu bilinmektedir. Özellikle değişen dünya düzeniyle birlikte işletmelerin, kâr elde etmelerinin yanı sıra paydaşlar nezdinde saygın ve itibarlı bir konumda bulunmaları da gerekmektedir. Dolayısıyla işletmelerin hem pazarda etkin ve verimli bir görünüm sergilemeleri hem de örgütsel anlamda performanslarını olumlu yönde etkilemeleri için etik değerlere riayet etmelerinin gerekliliği ifade edilmektedir. Böylelikle paydaşlar nazarında meşruiyet sağlayarak pazarda daha güçlü bir konumda yer edinmelerinin sağlanacağı öngörülmektedir. Çalışmadaki amacımız kapsamında akademisyenlerin örgütsel bağlılıklarının üzerinde, etik liderlik algısının etkisini açıklamak ve etik iklim kavramının belirtilen değişkenler üzerinde aracılık etkisinin olup olmadığını ortaya koymak hedeflenmiştir. Bu bağlamda İstanbul il sınırları içindeki vakıf üniversitelerinde görev yapan akademik personeller değerlendirme kapsamına alınmıştır. Örneklem olarak 411 akademisyen bazında anket yöntemi ile toplanarak elde edilen verilerde SPSS 25.0 paket programından faydalanılarak yapılan korelasyon ve regresyon analizleri neticesinde etik liderliğin, etik iklimi pozitif yönlü etkilediği gözlenmiştir. Ayrıca etik liderlik ve etik iklim algılamalarının, örgütsel bağlılığın alt boyutları olarak ifade edilen duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılıklarını da pozitif yönlü etkiledikleri saptanmıştır. Öte yandan yapılan analizler sonucunda elde edilen bir diğer sonuç ise etik iklimin, etik liderlik ve örgütsel bağlılık değişkenleri arasında aracılık etkisinin olduğu şeklinde karşımıza çıkmaktadır.   

Anahtar Kelimeler (Keywords): Etik, Etik İklim, Etik Liderlik, Bağlılık, Örgütsel Bağlılık

THE EFFECT OF ETHICAL CLIMATE AND ETHICAL LEADERSHIP PERCEPTIONS ON ORGANIZATIONAL COMMITMENT: A STUDY WITHIN THE SCOPE OF ACADEMICIANS

It is known that in today’s competitive market conditions, employees, society, customers and shareholders, known as stakeholders, have a significant impact on companies to continue their activities and maximize their profits. Especially with the changing world order, companies need to be in a respectable and reputable position in the eyes of stakeholders as well as make profits. Therefore, it is stated that companies must comply with ethical values ​​both to display an effective and productive appearance in the market and to affect their organizational performance positively. Thus, it is foreseen that they will gain a stronger position in the market by providing legitimacy in the eyes of the stakeholders. Within the scope of our study, it is aimed to explain the effect of ethical leadership perception on the organizational commitment of academicians and to reveal whether the concept of ethical climate has a mediating effect on the specified variables. In this context, academic staff working at foundation universities within the provincial borders of Istanbul were included in the evaluation. For sampling, by the result of the correlation and regression analyses of 411 academicians’ surveys made by utilizing the SPSS 25.0 program package, it was observed that ethical leadership positively affected the ethical climate. In addition, it was determined that ethical leadership and ethical climate perceptions positively affect emotional commitment, continuance commitment and normative commitment, which are expressed as sub-dimensions of organizational commitment. On the other hand, another conclusion shown by the analysis is that the ethical climate has a mediating effect between ethical leadership and organizational commitment variables.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Ethic, Ethical Climate, Ethical Leadership, Commitment, Organizational Commitment