Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 4  Sayfa: 2975-2989

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.12.1867

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YAPAY ZEKâ ÖĞRENME VE İŞ DEĞİŞTİRME KAYGILARININ OTONOM ARAÇLAR VE AKILLI EVLER ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

ZEYNEP AYTAÇ

Yapay zekâ, makine öğrenmesi ve derin öğrenme ile birlikte gerçekleştirilen uygulamalar ve yenilikler ile iş hayatında ve sosyal hayatta birçok alanda pratik çözümler sunmaktadır. Bir yandan yapay zekânın küresel ekonomiye olan katkısı diğer yandan bazı mesleklerin yerini alma kaygısı ile gelen endişeler tartışılmaktadır. Yapay zekâ alanında yaşanan gelişmeler ile milyonlarca kişinin yeni işler bulmaları veya mesleki becerilerini yükseltmeleri gerekeceği öngörülmektedir. Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin yapay zekâ öğrenme ve iş değiştirme kaygılarını değerlendirmektir. Ayrıca, öğrencilerin akıllı evler ve otonom araçlar dikkate alınarak yapay zekâ ile geliştirilmiş otomasyonların etkisini nasıl algıladıkları araştırılmaktadır. Çalışma grubu, Aksaray Üniversitesi’nde öğrenim gören 280 öğrenciyi kapsamaktadır. Veri toplama aracı olarak, Wang ve Wang (2019) tarafından geliştirilen yapay zekâ kaygı ölçeği ve Chen ve Lee (2019) tarafından derlenen akıllı ev ve otonom araçlara yönelik algılanan fayda ve kaygıları değerlendiren ölçekten faydalanılmıştır. Keşfedici faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, bağımsız örneklem t-testi ve regresyon analizi yöntemleri kullanılarak sonuçlar elde edilmiştir. Katılımcıların %70.7’si yapay zekâ konusuna ilgili olduğunu belirtmektedir. Öğrencilerin %86,8’inin yapay zekâ ile ilgili bir ders almadığını ve %83,9’u yapay zekâ ile ilgili bir ders almak istediğini belirtmektedir. Yönetim Bilişim Sistemleri öğrencilerinin yapay zekâ öğrenme ve iş değiştirme kaygılarının, diğer bölüm öğrencilerinden anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kadınların, otonom araçlara ve akıllı evlere yönelik kaygılarının daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca yapay zekâ öğrenme kaygısının, otonom araçlar ve akıllı evlere yönelik kaygı ile ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Yapay zekâ, öğrenme kaygısı, iş değiştirme kaygısı, otonom araçlar, akıllı evler

EVALUATİON OF UNİVERSİTY STUDENTS' ARTİFİCİAL INTELLİGENCE LEARNİNG AND JOB REPLACEMENT ANXİETY: THE CASE OF AUTONOMOUS VEHİCLES AND SMART HOMES

Artificial intelligence (AI) offers practical solutions in many areas in business and social life with applications and innovations using machine learning and deep learning. Even though artificial intelligence contributes significantly to the global economy, the concerns of the anxiety of occupation change have been hotly debated recently. It is predicted that millions of people will need to find new jobs or improve their professional skills with the developments in artificial intelligence. This study evaluates university students' AI learning and job replacement concerns. In addition, it is explored how students perceive the effect of automation developed with artificial intelligence for smart homes and autonomous vehicles. The study group of the research consists of 280 students studying at a Turkish state University. The artificial intelligence anxiety scale developed by Wang and Wang (2019) and the scale that evaluates the perceived benefit and anxiety for smart home and autonomous vehicles compiled by Chen and Lee (2019) were used. Results were obtained using exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis, independent sample t-test, and regression analysis. The study's findings illustrated that 70.7% of the participants are interested in AI. Even though 86.8% of the students stated that they did not take a course on AI, 83.9% stated they wanted to attend a course related to AI. AI learning and job replacement anxiety of the Management Information Systems students were significantly higher than those of other departments. It was also revealed that women have higher anxiety about autonomous vehicles and smart homes. It was concluded that the anxiety about AI learning is related to the anxiety about autonomous vehicles and smart homes.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Artificial intelligence, learning anxiety, job replacement anxiety, autonomous vehicles, smart homes